Emotie-eten is een onderwerp waar veel van ons over kunnen meepraten. Ik heb verschillende vrouwen gesproken en eigenlijk komen we allemaal tot dezelfde eindconclusie: we weten best dat we teveel snaaien, maar hoe kun je daarmee stoppen?
Daar ben ik dus heel nieuwsgierig naar. Hoe kun je zorgen voor een gedragsverandering. En toen kwam er zomaar een boek op mijn pad waar ik eerder al veel aan had gehad. Wat ik niet meer wist, is dat er een heel hoofdstuk in staat over het leren van een nieuwe aanpak met als voorbeeld emotie-eten. In dit artikel gebruik ik haar boek & heb ik er mijn eigen draai aan gegeven.
Het boek
Zoals gezegd heb ik al op meerdere fronten wat aan het boek gehad. Het boek heet Playing big van Tara Mohr. Vind je stem. Je missie. En kom in actie. Het gaat erover dat wij vrouwen onszelf vaak klein houden. Er zitten allerlei oefeningen in over hoe om te gaan met de kritische stem, verschillende soorten angst etc. Een echte aanrader. Maar voor nu gaan we naar het voorbeeld over emotie-eten.
Een nieuwe aanpak leren voor emotie-eten
Tara geeft aan dat ze vanaf haar jeugd van alles heeft geprobeerd om emotie-eten aan te pakken en kilo’s kwijt te raken. Haar gedachtes: “Ik moet en zal mijn eetlust, mijn eetgewoonten en mijn gewicht onder controle krijgen. Als ik dat maar genoeg wil, als ik voldoende zelfdiscipline heb, krijg ik dat voor elkaar. En als dat niet lukt, dan ben ik een zwakkeling en zet ik me niet genoeg in. Dan is er iets mis met mij.”
Tara schrijft dat ze halverwege de 20 stopte met eten van zaken die niet goed voor haar waren, zoals suiker, meel en andere geraffineerde koolhydraten, en dat het haar sindsdien al meer dan 10 jaar lukt om eraf te blijven.
Je verwacht misschien dat dit een enorme zelfdisclipline, wilskracht of opoffering zou kosten. Echter, na de eerste paar weken was het geen opgave meer om die veranderingen vol te houden.
Het verschil: wat maakte dat het lukte?
1. Een andere doelstelling
Emotie-eten, maar ook andere problemen, moet je niet aanpakken met verplichte doelen vanuit jouw strenge zelf, maar met een doelstelling vanuit liefde voor jezelf. Geen streven meer om jouw lichaam te veranderen, maar om je te bevrijden van de ellende die emotie-eten met zich meebrengt. Tara: “Ik ontleende mijn motivatie niet meer aan zelfkritiek. En ook niet meer aan de behoefte iets te veranderen aan de manier waarop anderen naar mij keken. Het draaide nu om een vriendschap met mezelf en de wens om me anders te voelen. Ik kreeg compassie voor alle pijn waar ik doorheen was gegaan in mijn relatie met eten. In plaats daarvan eiste ik het gevoel op dat ik iets beters verdiende dan al die pijn. De motivatie vanuit de overtuiging dat ik aardiger voor mezelf moest zijn was helemaal niet vaag, maar juist heel krachtig.”
2. Allerlei vormen van ondersteuning
Een tweede verschil is dat Tara allerlei soorten ondersteuning zocht om de gedragsverandering voor elkaar te krijgen. Zo legde ze contact met mensen die eenzelfde worsteling doormaakten omtrent emotie-eten. Zo zorgde ze voor extra hulpmiddelen om met haar emoties om te gaan, zodat ze kon voorkomen dat ze zou gaan eten voor troost of ontspanning. Mogelijkheden voor het omgaan met emoties: meer in je dagboek schrijven, vaker met vriendinnen bellen en een tijdje een steungroep bezoeken. Of: gebruik deze oefening van mijn website.
Tara maakte daarnaast meer tijd om te slapen, want ze ontdekte dat ze de suiker gebruikte om energie van te krijgen, terwijl ze eigenlijk de rust zou moeten pakken. Voor langere tijd schreef ze alles op wat ze at en stuurde die informatie naar iemand die haar ondersteunde. Op die manier legde ze een verbinding tussen eten en aansprakelijkheid en openheid.
Deze twee punten kun je toepassen op allerlei doelstellingen.
Zelfdiscipline bij emotie-eten
De wilskracht loslaten
De wilskracht loslaten om emotie-eten aan te pakken? Dat klinkt maf. Want hoe hou je jezelf dan in toom zonder streng te zijn voor jezelf? Uit onderzoek blijkt juist dat zelfkritiek steeds samen gaat met een gebrek aan motivatie en zelfbeheersing. Van streng zijn, word je dus niet gemotiveerder.
Wie een beetje compassie met zichzelf heeft, vooral bij stress en mislukking, is meer gemotiveerd en heeft meer zelfbeheersing.
Twijfel je nog waarom loslaten nodig is? Lees dan ook eens dit artikel over perfectionisme loslaten. Ook perfectionisme heeft te maken met streng zijn voor jezelf. Jezelf willen bewijzen. Juist wanneer je perfectionisme loslaat, maak je het een stuk gemakkelijker voor jezelf.
Zelfdiscipline bestaat niet
Met zelfdiscipline bedoelen we meestal: dat wat ons in staat stelt zelf actie te ondernemen als iets ons zwaar valt. Dit bestaat niet. We denken vaak dat wanneer het mislukt om een positieve verandering door te voeren, dat het ligt aan onze wilskracht. Dat wanneer we toch weer over gaan op emotie-eten het ligt aan onze zelfbeheersing. Maar dat is dus niet waar.
Neurowetenschappers weten nu dat er geen leidinggevend deel van ons brein is dat absolute zeggenschap heeft over de rest. Verschillende delen van de hersenen hebben verschillende prioriteiten en rollen en geven vaak op het zelfde moment verschillende boodschappen af. Welk deel van het brein wint, hangt af van de aangeboren structuur en de specifieke omstandigheden. En dus niet van zelfdiscipline of wilskracht.
Wanneer we denken dat we meer zelfdiscipline nodig hebben, hebben we dus in werkelijkheid iets anders nodig, zoals ‘lief zijn voor jezelf’ of ‘ondersteuning van anderen’.
Zelfdiscipline bestaat niet: een voorbeeld
We hebben vaak wel een aantal personen in ons hoofd waarvan we denken dat ze een enorme zelfdiscipline hebben. Maar Tara kwam erachter dat deze mensen eigenlijk door iets anders gedreven werden. Een vriendin van haar die marathons loopt heeft de volgende drijfveren: een enorme passie voor hardlopen & een groep hardloopvriendinnen op wie ze dol is. Daardoor loopt ze elke dag hard, ook als het haar zwaar valt. Een andere vriendin doet het omdat ze écht niet aan wil komen en omdat ze bang is om zich niet meer prettig te voelen in haar eigen lichaam.
Een buitenstaander zou denken dat ze beide een enorme zelfdiscipline hebben. In werkelijkheid doet de één het omdat ze gesteund wordt en omdat ze gek is op wat ze doet. De ander doet het vanwege dwanggedachtes en uit schaamte.
7 manieren om de verandering soepel te laten verlopen
Welke manieren kunnen ons helpen om actie te ondernemen? Om ervoor te zorgen dat we een verandering soepel kunnen laten verlopen? Deze 7 manieren kun je toepassen op emotie-eten, maar ook op andere doelstellingen. Ga je dromen dus maar eens waarmaken!
1. Stel geschenkdoelen en geen verplichte doelen
Wanneer het niet lukt om doelen te behalen, bekijk die doelen dan nog eens goed. Voelen ze aan als een verplichting? Zie je er tegenop? Dan gaat het niet werken. Zorg er dan voor dat je de doelen ombuigt naar geschenkdoelen. Een geschenkdoel is net zo fijn om mee bezig te zijn als om ze te bereiken. Ze komen niet voort uit verplichtingen, maar vanuit wensen.
Een voorbeeld vanuit mijzelf:
In plaats van mezelf te verplichten om een fitgirl te worden
à Genoeg bewegen om de kwaliteit van mijn leven te verhogen
à Gezonder eten, zodat ik mij energiek voel
Een ander voorbeeld:
Verplicht doel: die immense troep in huis opruimen.
à ervoor zorgen dat ons huis voldoende is opgeruimd, waardoor ik meer rust ervaar.
2. Aanmoedigers vinden
Wanneer je mooie geschenkdoelen hebt opgesteld, volgt het zoeken naar steunpilaren. Het mooiste is wanneer je een groepje kan vinden die eenzelfde verandering doormaken als jijzelf, zodat je elkaar kunt aanmoedigen. De aanmoedigers moeten in elk geval jouw gedroomde toekomst makkelijk voor zich kunnen zien in jou. Als iets wat makkelijk haalbaar is of zelfs voorbestemd. Op die manier ga je zelf ook meer geloven dat jouw droom wel eens uit zou kunnen komen. Je wordt dan aangestoken door het vertrouwen dat ze in jou hebben. En eigenlijk iedereen heeft wel aanmoedigers om zich heen, soms moet je goed kijken wat zich al dichtbij jou bevindt.
3. Leg verantwoording af
Naast aanmoedigers hebben we ook mensen nodig om verantwoording aan af te leggen. Wanneer je een lastige stap te zetten hebt, zou het mooi zijn als je iemand kan bellen om te vertellen wat je te doen hebt en dat je opnieuw belt als je het gedaan hebt. Het is mooi als je hier een vast persoon voor hebt, die hetzelfde ook bij jou doet. Op die manier schuif je minder vaak dingen voor je uit. Maar het kan natuurlijk ook anders: hou bijvoorbeeld bij wat je allemaal eet of weeg/meet je zelf elke week en deel dat in een groepsapp. Als je verantwoording moet afleggen, verandert vaak ineens je gedrag; overwin je allerlei weerstand en kun je ineens veel meer. Welke manier van verantwoording afleggen zou bij jou passen?
4. Spirituele steun
Naast aanmoedigers en het afleggen van verantwoording kun je ook gebruik maken van een spirituele steun (als je niet houdt van zweverig, lees dan verder bij punt 5). Je kunt jezelf dan zien als samenwerkingspartner van een hogere macht. Je kunt bijvoorbeeld denken aan: liefde, vriendelijkheid, vernieuwing, verbinding, leren of creativiteit. Uit deze samenwerking kun je extra steun halen of een extra zetje in de rug als het even minder gaat. Welke hogere macht past bij jou? Bij wat jij de wereld te bieden het? Wat voor verschil zou het voor je kunnen maken als je jezelf zij aan zij ziet lopen met deze hogere macht?
5. Jouw unieke plan
Vervolgens kun je aan de slag met jouw unieke plan. Dit plan zal gebaseerd zijn op jouw unieke kwaliteiten en op jouw specifieke hulpbronnen. Einstein zei het al: “Iedereen is geniaal, maar als je een vis beoordeelt op zijn vaardigheden om in een boom te klimmen, denkt hij z’n hele leven dat hij dom is”. In onze maatschappij word je vaak afgerekend op wat je niet kunt. Persoonlijke ontwikkelingsplannen op het werk zin meestal gericht op het versterken van zwakke punten. Maar om zelf geniaal te worden, kun je je veel beter richten op de sterke punten. En die nog veel sterker maken. Meestal heb je daar ook meer plezier in dan je te richten op iets wat je minder goed kan. Voeg daaraan een lijstje met hulpbronnen toe en je hebt een heel sterk, uniek plan voor je liggen.
6. Maak er een standaardinstelling van
Er is allerlei onderzoek voorhanden waaruit blijkt dat een groot deel van ons gedrag een standaardhouding is, een automatisme. De vraag is dus: hoe kunnen we ervoor zorgen dat het gedrag dat we willen oefenen onze standaardinstelling wordt? Wil je bijvoorbeeld elke week wandelen, zorg dan bijvoorbeeld dat je op een vaste avond samen met iemand gaat wandelen.
Lukt het niet om ergens een standaardinstelling van te maken, zorg er dan voor dat de actie zo makkelijk mogelijk wordt. Zo blijkt uit onderzoek naar keuzes op het gebied van voeding dat mensen eerder voor gezonde voeding kiezen als die op de eerste pagina van het menu staan vermeld. We kunnen beter plannen maken voor het minst wilskrachtige deel van onszelf dan voor dat ideaalplaatje waarin we een enorme zelfdiscipline hebben.
7. Terugvalpreventie
Natuurlijk vallen we wel eens terug in oude gewoontes. Dat is op zich niet erg. Het gaat erom hoe je hier vervolgens mee om gaat. Wat kan helpen is om een moodboard te maken van je plannen en ideeën, zodat je hiernaar kunt kijken voor nieuwe inspiratie.
Verder is het belangrijk om ook op momenten waarop het even niet gaat, lief voor jezelf te blijven. Het kan nou eenmaal niet perfect gaan. Je mag jezelf ook wat ‘zondes’ gunnen.
Ook de gedachtes over jezelf kunnen in de weg zitten. Dit is streng voor jezelf zijn: ga nou eindelijk eens over tot actie, kom eens uit die luie stoel. Op zo’n moment kun je ook de volgende vraag stellen: wat is er aan de hand meid? Waarom hang je op die stoel? En dan goed luisteren naar het antwoord. Meestal is er een goede reden waarom je vast zit.
Extra steunpilaar
Uit bovenstaande blijkt dat het behoorlijk lastig is om nieuw gedrag te leren. Het hangt bijvoorbeeld samen met emoties die jou in de weg staan. Ook maakt het heel erg uit of we geloven in onszelf. Ook met negatieve gedachtes kunnen we onszelf krachtig onderuit halen.
Loop je hierin vast? Gun dan jezelf een extra steunpilaar. Zodat je die emoties eindelijk eens toe kunt laten en daarna luchtiger door het leven gaat. Zodat je die gedachtes eindelijk eens kunt ombuigen, waardoor je jezelf echt de moeite waard vindt. Er is altijd een goede reden waarom je vastzit. En dat gaat nooit over luiheid of zelfdiscipline.
Gebruik mij als extra steunpilaar (online, telefonisch of in het echt). Je kunt een gratis afspraak inplannen via:
– You Can Book Me
– Whatsapp: 06-24889832
– Mail: janien@schaamteloosimperfect.nl
Recente reacties